DNS از شبکه جهانی وب(WWW) که ما هر روزه از آن استفاده می کنیم پشتیبانی می کند. DNS در واقع اسامی که ما برای وب سایت های مان تعیین می کنیم را به آدرس آی پی تبدیل می کند که بصورت عددی است و قابل خواندن برای کامپروترهاست.
نام های دامنه و آدرس آی پی(IP)
DNS مخفف “سیستم نام دامنه” می باشد. نام دامنه در واقع همان اسامی وب سایت هاست که قابل خواندن برای انسانها می باشد و ما هر روز با انها سرو کار داریم. برای مثال نام دامنه گوگل “google.com” است و اگر شما بخواهید وارد سایت گوگل شوید کافی است در قسمت آدرس بار مرورگر خود آدرس دامنه گوگل را وارد کنید. در این صورت کامپیوتر شما نمی فهمد که google.com کجاست. چرا که اینترنت و دیگر شبکه ها از آدرسهای عددی بنام آی پی (IP: “Internet Protocol” addresses) استفاده می کند. بنابراین بعداز وارد کردن نام سایت DNS با استفاده از آدرس آی پی سایت مورد نظر را به شما نمایش می دهد. برای مثال در مورد گوگل آی پی آدرس google.com در اینترنت 173.194.39.78 می باشد. و این یعنی اینکه اگر این آدرس عددی یا آی پی را در قسمت آدرس بار مرورگر خود بنویسید بازهم وارد سایت گوگل خواهید شد. برای این از آدرس google.com استفاده می کنیم چرا که برای ما قابل فهم تر است و راحت تر می توانیم آن را بخاطر بسپاریم. DNS را اغلب مشابه دفترچه تلفن می دانند بخاطر اینکه می تواند نام های قابل فهم انسان را با اعدادی که قابل فهم برای ماشین است تطابق دهد.
DNS چیست و چه کاربرد هایی دارد
سرورهای سیستم نام دامنه، نام های دامنه (در مثال گوگل google.com) را با آدرسهای IP (173.194.39.78)مرتبط شان تطابق می دهند. وقتی شما آدرس google.com را در آدرس بار مرورگر خود می نویسید، کامپیوتر شما با سرور DNS فعلی تان متصل شده و از آن آدرس IP مرتبط با چیزی که شما در آدرس بار نوشتید را درخواست می کند. سپس کامپیوترتان به آدرس IP مورد نظر متصل شده و google.com را در مرمگر وب تان نمایش می دهد. سرورهای DNS ای که استفاده می کنید توسط توسعه دهنده سرویس اینترنت تان (ISP) ایجاد می شود. اگر از روتر استفاده می کنید بنظر می رسد که روترتان به عنوان سرویس دهنده DNS برای کامییوترتان عمل می کند اما روتر نیز درخواست ها را برای سرویس دهنده DNS مطعلق به ISP تان می فرستد.
DNS چیست و چه کاربرد هایی دارد
وقتی شما یکبار به یک سایت وارد می شوید، کامپیوتر تان پاسخ های DNS را برای مدت زمان مشخصی ذخیره می کند بعنوان مثال در باره گوگل، وقتی شما مجددا بخواهید وارد سایت آن شوید دیگر هیچ درخواستی به DNS از طرف سیستم شما داده نمی شود، در واقع این یک روش برای بالابردن سرعت اتصال است که با صرفه جویی در فرستادن درخواست مجدد به DNS اتفاق می افتد.
بعضی ویروس ها و همچنین دیگر برنامه های مخرب، سرویس دهنده DNS تان را با یک سرویس دهنده DNS که توسط برخی سازمان های مخرب یا کلاهبردار ایجاد شده است، عوض می کنند. این سرورهای مخرب می توانند کاری کنند تا وب سایت های مشهور مانند گوگل، یاهوو… به آدرس های آی پی متفاوت اشاره کنند، که ممکن است توسط کلاهبردارها راه اندازی شده باشند. برای مثال زمانی که شما به facebook.com متصل می شوید در صورتیکه درخواست به DNS مربوط به ISP خودتان برود در این صورت آدرس IP واقعی فیس بوک را بر می گرداند اما درصورتی که کامپیوتر یا شبکه تان قربانی DNSهای مخرب شده باشد در اینصورت با یک آدرسIP متفاوت مواجه خواهید شد. در این حالت نیز شما در آدرس بار مرورگر خود facebook.com را خواهید دید ولی ممکن است شما در صفحه واقعی فیس بوک نباشید چرا که سرور DNS مخرب شمارا به یک آدرس IP دیگر ارجاء داده است.
DNS چیست و چه کاربرد هایی دارد
برای جلوگیری از این مساله از آنتی ویروس استفاده کنید. همچنین باید به ارورهایی که در وب سایت های رمزگزاری شده(HTTPS) نیز توجه کنید به عنوان مثال اگر به وب سایت بانک خود مراجعه و با پیام “گواهی نامعتبر”(Invalid Certificate) مواجه شدید این می تواند یک نشانه برای شما باشد و به شما اخطار می دهد که از یک DNS مخرب استفاده می کنید. در این صورت شما با خطر مواجهید چرا که در صورتی که توجه نکرده و اطلاعات خود را وارد کنید کلاهبرداران می توانند اطلاعات تان را بدزدند.
همانطور که در بالا گفته شد شما می توانید از سرویس دهنده DNS در ISP خود استفاده کنید. در اینجا باید بگوییم که شما مجبور به این کار نیستید و می توانید سرویس دهنده های DNS دیگری را در سیستم خود ران کنید و آن را به عنوان پیش فرض استفاده کنید. از معروفت ترین این سرویس دهنده ها که می توانید آنها را در سیستم خود راه اندازی کنید OpenDNSوGoogle Public DNS می با شند.
در بعضی مواقع این سرویس دهنده ها از سرعت بیشتری برخوردارند . تفاوت اصلی در میزان سرعت در اینجا بستگی به فاصله شما تا سرویس دهنده DNS مورد نظرتان و میزان سرعت DNS مربوط به ISP تان دارد. این یعنی اگر سرعت DNS در ISP شما بالا و فاصله تان تا سرویس دهنده DNS ای که در سیستم تان راه انداختید زیاد باشد در این صورت شما با یک سرعت کند مواجه می شوید.
OpenDNS همچنین به شما اختیار فیلتر کردن وب سایت ها را می دهد. به عنوان مثال با استفاده از این قابلیت می توانید برخی وب سایت های غیر اخلاقی را فیلتر کرده که در این صورت شما بجای صفحه مورد نظر با صفحه “Blocked” مواجه می شوید.
DNS چیست و چه کاربرد هایی دارد
امیدواریم که با خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی در مورد DNS و کارایی آن بدست بیاورید. ما در این مقاله قصد داشتیم تا کمی شما را با جزئیات شبکه و اینترنت آشنا کنیم. منتظر مقالات جالب در این زمینه باشید.
نرم افزاری است که در یک شبکه حد واسط بین اینترنت و کاربران واقع می شود. فلسفه ایجاد Proxy Server قراردادن یک خط اینترنت در اختیار تعداد بیش از یک نفر استفاده کننده در یک شبکه بوده است ولی بعدها امکانات و قابلیتهایی به Proxy Server افزوده شد که کاربرد آن را فراتر از به اشتراک نهادن خطوط اینترنت کرد . بطور کلی Proxy Server ها در چند مورد کلی استفاده می شوند .
یک کاربرد Proxy Server ها ، همان به اشتراک گذاشتن یک خط اینترنت برای چند کاربر است که باعث کاهش هزینه و کنترل کاربران و همچنین ایجاد امنیت بیشتر می شود . کاربرد دوم Proxy Serverها ، در سایتهای اینترنتی به عنوان Firewall می باشد . کاربرد سوم که امروزه از آن بسیار استفاده می شود ، Caching اطلاعات است .
با توجه به گران بودن هزینه استفاده از اینترنت و محدود بودن پهنای باند ارتباطی برای ارسال و دریافت اطلاعات ، معمولا" نمی توان به اطلاعات مورد نظر در زمان کم و با سرعت مطلوب دست یافت . امکان Caching اطلاعات ، برای کمک به رفع این مشکل در نظر گرفته شده است .
Proxy Server ، سایتهایی را که بیشتر به آنها مراجعه می شود را دریک حافظه جداگانه نگاه می دارد. به این ترتیب برای مراجعه مجدد به آنها نیازی به ارتباط از طریق اینترنت نیست بلکه به همان حافظه مخصوص رجوع خواهد شد .
این امر باعث می گردد از یک طرف زمان دسترسی به اطلاعات کمتر شده و از سوی دیگر چون اطلاعات از اینترنت دریافت نمی شود ، پهنای باند محدود موجود با اطلاعات تکراری اشغال نشود . بخصوص آنکه معمولا" تغییرات در یک Website محدود به یک یا دو صفحه می باشد و گرفتن اطلاعات از اینترنت بدون Caching به معنای گرفتن کل سایت می باشد حال آنکه با استفاده از Proxy Server و امکان Caching اطلاعات ، میتوان تنها صفحات تغییر کرده را دریافت کرد .
? ویژگیهای Proxy Server
? ویژگی اول :
با استفاده از Proxy Server می توان از اکثر پروتکلهای موجود در شبکه های محلی در محدوده نرم افزارهای کاربردی در شبکه های LAN مرتبط با اینترنت استفاده کرد . Proxy Server پروتکلهای پر کاربرد شبکه های محلی مانند IPX/SPX (مورد استفاده در شبکه های ناول) ، NETBEUI (مورد استفاده در شبکه های LAN با تعداد کاربران کم) و TCP/IP (مورد استفاده در شبکه های Intranet) را پشتیبانی می کند.
با این ترتیب برای اینکه بتوان از یک نرم افزار کاربردی شبکه LAN که مثلا" با پروتکل IPX/SPX روی ناول نوشته شده ، روی اینترنت استفاده کرد نیازی نیست که قسمتهای مربوط به ارتباط با شبکه که از Function Call های API استفاده کرده را به Function Call های TCP/IP تغییر داد بلکه Proxy Server خود این تغییرات را انجام داده و می توان به راحتی از نرم افزاری که تا کنون تحت یک شبکه LAN با ناول کار می کرده است را در شبکه ای که مستقیما" به اینترنت متصل است ، استفاده کرد . همین ویژگی درباره سرویسهای اینترنت مانند , FTP , Telnet , Gopher , IRC RealAudio , Pop3 و . . . وجود دارد . به این معنا که هنگام پیاده سازی برنامه با یک سرویس یا پروتکل خاص ، محدودیتی نبوده و کدی در برنامه برای ایجاد هماهنگی نوشته نمی شود .
? ویژگی دوم : با Cache کردن اطلاعاتی که بیشتر استفاده می شوند و با بروز نگاه داشتن آنها ، قابلیت سرویسهای اینترنت نمایان تر شده و مقدار قابل توجهی در پهنای باند ارتباطی صرفه جویی می گردد.
? ویژگی سوم : Proxy Server امکانات ویژه ای برای ایجاد امنیت در شبکه دارد . معمولا" در شبکه ها دو دسته امنیت اطلاعاتی مد نظر است . یکی آنکه همه کاربران شبکه نتوانند از همه سایتها استفاده کنند و دیگر آنکه هر کسی نتواند از روی اینترنت به اطلاعات شبکه دسترسی پیدا کند . با استفاده ازProxy Server نیازی نیست که هر Client بطور مستقیم به اینترنت وصل شود در ضمن از دسترسی غیرمجاز به شبکه داخلی جلوگیری می شود . همچنین می توان با استفاده از SSL (Secure Sockets Layers) امکان رمز کردن داده ها را نیز فراهم آورد.
? ویژگی چهارم : Proxy Server بعنوان نرم افزاری که می تواند با سیستم عامل شما مجتمع شود و همچنین با IIS (Internet Information Server) سازگار می باشد، استفاده می گردد. خدمات Proxy Server Proxy Server سه سرویس در اختیار کاربران خود قرار می دهد:
1) Web Proxy Service : این سرویس برای Web Publishing یا همان ایجاد Web Site های مختلف درشبکه LAN مفید می باشد . برای این منظور قابلیت مهم Reverse Proxing در نظر گرفته شده است . Reverse Proxing امکان شبیه سازی محیط اینترنت درمحیط داخل می باشد. به این ترتیب فرد بدون ایجاد ارتباط فیزیکی با اینترنت می تواند برنامه خود را همچنان که در محیط اینترنت عمل خواهد کرد، تست کرده و مورد استفاده قرا دهد. این قابلیت در بالا بردن سرعت و کاهش هزینه تولید نرم افزارهای کاربردی تحت اینترنت موثر است.
2) Winsock Proxy Service : منظور، امکان استفاده از API Callهای Winsock در Windows است . در Windows ، Function Call های مورد استفاده در سرویسهای اینترنت مانند Telnet ، FTP ، Gopher و . . . ، تحت عنوان Winsock Protocols معرفی شده اند. در حقیقت برای استفاده از این سرویسها در نرم افزارهای کاربردی نیازی نیست که برنامه نویس چگونگی استفاده از این سرویسها را پیش بینی کند.
3) Socks Proxy Service : این سرویس، سرویس Socks 4.3a را پشتیبانی می کند که در واقع زیر مجموعه ای از Winsock می باشد و امکان استفاده از Http 1.02 و بالاتر را فراهم می کند. به این ترتیب می توان در طراحی Website خارج از Firewall ، Security ایجاد کرد. معیارهای موثر در انتخاب
Proxy Server( 1 سخت افزار مورد نیاز : برای هر چه بهتر شدن توانمندیهای Proxy Server ، باید سخت افزار آن توانایی تحمل بار مورد انتظار را داشته باشد .
2) نوع رسانه فیزیکی برای ارتباط با اینترنت : راه حلهای مختلفی برای اتصال به شبکه اینترنت وجود دارد . ساده ترین راه ، استفاده از مودم و خطوط آنالوگ می باشد . راه دیگر استفاده از ISDN و خطوط دیجیتال است که هم احتیاج به تبدیل اطلاعات از آنالوگ به دیجیتال و برعکس در ارسال و دریافت اطلاعات ندارد و هم از سرعت بالاتری برخوردار است . روش دیگر استفاده از خط های T1/E1 با ظرفیت انتقال گیگا بایت می باشد . پیشنهاد می شود که در شبکه های با کمتر از 250 کاربر از ISDN و از 250 کاربر به بالا از T1/E1 استفاده شود . ( البته در ایران به علت عدم وجود خطوط ISDN و کمبود خطوط T1/E1 این استانداردها کمتر قابل پیاده سازی هستند. )
3)هزینه ارتباط با اینترنت : دو عامل موثر در هزینه اتصال به اینترنت ، پهنای باند و مانایی ارتباط می باشد . هر چه مرورگرهای اینترنتی بیشتر و زمان استفاده بیشتر باشد ، هزینه بالاتر خواهد بود . با توجه به اینکه Proxy Server می تواند با Caching اطلاعات این موارد را بهبود بخشد ، بررسی این عامل می تواند در تعیین تعداد Proxy های مورد استفاده موثر باشد .
4) نوع و نحوه مدیریت سایت : این عامل نیز در تعیین تعداد Proxyها موثر است . مثلا" اگر در شبکه ای مشکل راهبری وجود داشته باشد ، با اضافه کردن تعداد Proxyها ، مشکل راهبری نیز بیشتر خواهد شد .
5) پروتکل های مورد استفاده : Proxy Server ها معمولا" از پروتکلهای TCP/IP و یا IPX/SPX برای ارتباط با Client ها استفاده می کنند . بنابراین برای استفاده از Proxy باید یکی از این پروتکل ها را در شبکه استفاده کرد . پیشنهاد می شود در شبکه های کوچک با توجه به تعداد کاربرها Proxy Server و Web Server روی یک کامپیوتر تعبیه شوند و در شبکه های متوسط یا بزرگ تعدادserver Proxyها بیش از یکی باشد .
علمولوژی: اینترنت یکی از بزرگترین اختراعات بشر است. امروزه ما بسیاری از کارهایمان را با اینترنت انجام می دهیم: بانکداری، خرید، تحصیل، تماشا کردن ویدیو، ایجاد ارتباط و … . خوب این چیز بدردبخور و خوب را چه کسی اختراع کرد؟
در واقع جواب این سوال نام شخص خاصی نیست. اینترنت نتیجه سال ها همکاری میان دانشمندان کامپیوتر، محققان و مهندسان است.در دهه 1930 یک متخصص اطلاعات بلژیکی با نام پل اتلت شبکه ای را متصور شده بود که Radiated Library نام داشت. این شبکه از سیم تلفن و امواج رادیویی برای آوردن اطلاعات به خانه ها استفاده می کرد.
شروع فعالیت و گسترش اینترنت را باید از دهه 1960 دانست. در آن سال ها یکی از محققان ام آی تی با نام جی.سی.آر لیکلیدر یادداشت هایی را نوشت که در آن تفکری از یک شبکه بین کهکشانی میان کامپیوترها بود. ایده او این بود: ارتباط کامپیوترهای مختلف در سرتاسر دنیا به یکدیگر و اشتراک گذاری اطلاعات توسط تمامی افرادی که در نزدیکی آنها هستند.
در آن سال های جنگ سرد، ایالات متحده به دنبال یک شبکه ارتباطی بود که بتواند از حملات هسته ای در امان بماند. در سال 1962 لیکلیدر سرپرست گروه تحقیقاتی دارپا شد. در آنجا بود که لیکلیدر تفکر خود در مورد شبکه بین کهکشانی کامپیوترها را مطرح کرد و از آن دفاع کرد. در میان همکاران لیکلیدر در دارپا، لورنس رابرتس هم وجود داشت که از محققان پیشین ام آی تی بود.
در آن زمان پروژه ای در دارپا شکل گرفت که در آن ارسال پیام توسط خطوط تلفن مورد بررسی قرار گرفت. چندین محقق روی این پروژه کار می کردند که خودشان از وجود یکدیگر بی خبر بودند. در این پروژه ابتدا یک پیغام به چندین بخش تقسیم می شد، هر بخش هم با مقصد نهایی و مبدا نامگذاری شد. پس از آن این بخش ها به سمت کانال های باز گسیل داده شدند. وقتی که این بخش ها به کامپیوتر مقصد رسیدند، در کنار یک دیگر قرار گرفتند و همان پیام اصلی را تشکیل دادند. با استفاده از این روش و غیر متمرکز کردن ایستگاه های سوییچ، پیام ها در معرض خطر نخواهند بود و با قطع یک کانال، قسمت های مختلف از کانال باز دیگری ارسال خواهد شد.
در همان زمان لئونارد کلینراک فارغ التحصیل ام آی تی مقاله ای با نام “جریان اطلاعات در شبکه های ارتباطی بزرگ” نوشت. در این مقاله تئوری ریاضی چیزی مطرح می شود که ما امروزه آن را “بسته” یا همان پکت Packet می نامیم. در سال 1964 «پل بَرِن» محقق RAND Corporation هم به همان نتیجه شبکه های غیرمتمرکز دست پیدا کرد. اواسط دهه 1960 دونالد دیویس و راجر اسکنتلبری از لابراتوار ملی فیزیکی ملی بریتانیا نظریه شبیه به همین نظریه شبکه های غیرمتمرکز بوجود آودند. دیویس در نظریه خود، این بخش ها را بسته یا همان پکت Packet نامید و روش ارسال پکت ها از طریق شبکه های غیرمتمکز را پکت سوئیچینگ نامید.
در آن سال ها در دارپا تحت نظر رابرتس یک پروژه شبکه کامپیوتری با نام آرپانت ARPANET شکل گرفت که می توان آن را نیاکان اینترنت امروزی دانست. آرپانت با همان مفهوم پکت و پکت سوئیچینگ فعالیت می کرد. در اکتبر سال 1969، اولین ارتباط آرپانت بین لابراتوار کلینراک در دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس و موسسه تحقیقاتی استنفورد با مدیریت الیزابت فینلر صورت گرفت. فینلر بعدها دامنه های com، gov، edu، mil و بسیاری دیگر را بنیان نهاد.
در اواخر سال 1969، برای آرپانت دو کانال ارتباطی دیگر در دانشگاه کالیفرنیا در سانتاباربارا و دانشگاه اوتاه هم بوجود آمد. این تنها ابتدای راه بود. شبکه آرپانت روز به روز گسترش پیدا می کرد. محققان این شبکه بعد از آن سیستمی را ابداع کردند که RFC نام داشت و برای به اشتراک گذاری ایده ها مورد استفاده قرار می گرفت. بعد از آن محققان به یک پروتکل و یا آدرس پستی کامپیوتری و سیستم تحویل نیاز پیدا کردند. رابرت کان که ام آی تی را برای پیوستن به آرپانت رها کرد، ایجاد و پیشرفت پروتکل Networking Control Protocol را در دست گرفت. وقتی که این پروتکل شکل گرفت، دانشمندان کامپیوتر توانستند برنامه هایی بنویسند که می توانستند با آنها کار کنند. از این برنامه ها می توان به ایمیل اشاره کرد که در سال 1972 بوجود آمد. در همان سال بود که کان و همکارانش آرپانت را رونمایی کردند و برای مردم تشریح کردند. آنها در کنفرانس بین المللی ارتباطات کامپیوتری در واشنگتن 20 کامپیوتر را با این روش به هم متصل کردند.
در همان سال ها ناسا و شرکت های بزرگ دیگر شبکه های دیگری ساختند که مختص به خود بودند و فقط برای ارتباطات محلی بین کامپیوترهای خود ساخته شدند. اما کان با نوشتن پروتکلی جدید، همه را یکپارچه کرد و آن را بر اینترنت مسلط کرد.
کابل و تعریف آن
هر نوع هادی که بتواند جریان برق را از خود عبور دهد و توسط موادی نسبت به محیط اطراف خود عایق شده باشد به طوری که ولتاژسطح عایق نسبت به زمین برابر صفر بوده و خود هادی نسبت به زمین دارای ولتاژ فازی باشد را کابل گویند.
ساختمان کابل :
هر کابل معمولا از سه قسمت زیر تشکیل شده است
1- هادی کابل
2- عایق کابل
3- غلاف کابل
عایق کابل :
متناسب با نوع مصرف عایق کابل از مواد مختلف ساخته می شود.این مواد عبارتند از :
1- کاغذ های آغشته به روغن های مخصوص
2- مواد لاستیکی
3- مواد PVC که پرمصرف ترین عایق ها برای کابل ها عایق PVC است که آنرا پروتودور نیز می نامند.نوع دیگری از این مواد PET نام دارد که آنها هم برای عایق کابل استفاده می شوند.این دو نوع ماده کاملا شبیه هم هستند با این تفاوت که عایق های PVC نسوز و عایق های PET قابل اشتعال هستند.
غلاف کابل :
غلاف به لایه یا لایه هایی بر روی کابل گفته می شود که می توانند عایق کابل را در مقابل انواع نیروهای مکانیکی محافظت کرده و همچنین از نفوذ رطوبت به داخل کابل جلوگیری نمایند.این غلاف ها می توانند بسته به محل مورد استفاده انواع PVC ، آلومینیومی ، سربی و یا فولادی باشند.
س از اختراع لیزر در سال 1960 میلادی، ایده بکارگیری فیبر نوری برای انتقال اطلاعات شکل گرفت. خبر ساخت اولین فیبر نوری در سال 1966 همزمان در انگلیس و فرانسه با تضعیفی برابر با اعلام شد که عملا در انتقال اطلاعات مخابراتی قابل استفاده نبود تا اینکه در سال 1976 با کوشش فراوان پژوهندگان، تلفات فیبر نوری تولیدی شدیدآ کاهش داده شد و به مقداری رسید که قابل ملاحظه با سیمهای کوکسیکال بکاررفته در شبکه مخابرات بود.
در ایران در اوایل دهه 60، فعالیتهای پژوهشی در زمینه فیبر نوری در پژوهشگاه، برپایی مجتمع تولید فیبر نوری در پونک تهران را درپی داشت و عملا در سال 1373 تولید فیبر نوری با ظرفیت 50.000 کیلومتر در سال در ایران آغاز شد. فعالیت استفاده از کابلهای نوری در دیگر شهرهای بزرگ ایران آغاز شد تا در آینده نزدیک از طریق یک شبکه ملی مخابرات نوری به هم بپیوندند.
فیبرنوری یک موجبر استوانه ای از جنس شیشه یا پلاستیک است که دو ناحیه مغزی و غلاف با ضریب شکست متفاوت و دو لایه پوششی اولیه و ثانویه پلاستیکی تشکیل شده است. برپایه قانون اسنل برای انتشار نور در فیبر نوری شرط : میبایست برقرار باشد که به ترتیب ضریب شکستهای مغزی و غلاف هستند. انتشار نور تحت تاثیر عواملی ذاتی و اکتسابی دچار تضعیف میشود. این عوامل عمدتآ ناشی از جذب فرابنفش، جذب فروسرخ، پراکندگی رایلی، خمش و فشارهای مکانیکی بر آنها هستند. منحنی تغییرات تضعیف بر حسب طول موج در شکل زیر نشان داده شده است.
فیبرهای نوری نسل سوم
طراحان فیبرهای نسل سوم، فیبرهایی را مد نظر داشتند که دارای کمترین تلفات و پاشندگی باشند. برای دستیابی به این نوع فیبرها، محققین از حداقل تلفات در طول موج 55/1 میکرون و از حداقل پاشندگی در طول موج 3/1 میکرون بهره جستند و فیبری را طراحی کردند که دارای ساختار نسبتآ پیچیدهتری بود. در عمل با تغییراتی در پروفایل ضریب شکست فیبرهای تک مد از نسل دوم، که حداقل پاشندگی آن در محدوده 3/1 میکرون قرار داشت، به محدوده 55/1 میکرون انتقال داده شد و بدین ترتیب فیبر نوری با ماهیت متفاوتی موسوم به فیبر دی.اس.اف ساخته شد.
کاربردهای فیبر نوری
1. کاربرد در حسگرها: استفاده از حسگرهای فیبر نوری برای اندازهگیری کمیتهای فیزیکی مانند جریان الکتریکی، میدان مغناطیسی، فشار، حرارت، جابجایی، آلودگی آبهای دریا، سطح مایعات، تشعشعات پرتوهای گاما و ایکس در سال های اخیر شروع شده است. در این نوع حسگرها، از فیبر نوری به عنوان عنصر اصلی حسگر بهرهگیری میشود بدین ترتیب که ویژگیهای فیبر تحت میدان کمیت مورد اندازهگیری تغییر یافته و با اندازه شدت کمیت تاثیر پذیر میشود.
2. کاربردهای نظامی: فیبر نوری کاربردهای بیشماری در صنایع دفاع دارد که از آن جمله میتوان برقراری ارتباط و کنترل با آنتن رادار، کنترل و هدایت موشکها، ارتباط زیردریاییها (هیدروفون) را نام برد.
3. کاربردهای پزشکی: فیبرنوری در تشخیص بیماریها و آزمایشهای گوناگون در پزشکی کاربرد فراوان دارد که از آن جمله میتوان چندهسنجی (دُزیمتری) غدد سرطانی، شناسایی نارسایی های داخلی بدن، جراحی لیزری، استفاده در دندانپزشکی و اندازهگیری مایعات و خون نام برد.
فن آوری ساخت فیبرهای نوری
برای تولید فیبر نوری، نخست ساختار آن در یک میله شیشهای موسوم به پیشسازه از جنس سیلیکا ایجاد می گردد و سپس در یک فرایند جداگانه این میله کشیده شده تبدیل به فیبر میشود. از سال 1970 روشهای متعددی برای ساخت انواع پیشسازهها به کار رفته است که اغلب آنها بر مبنای رسوبدهی لایههای شیشهای در داخل یک لوله به عنوان پایه قرار دارند.
روشهای ساخت پیشسازه
روشهای فرآیند فاز بخار برای ساخت پیشسازه فیبر نوری را میتوان به سه دسته تقسیم کرد:
رسوبدهی داخلی در فاز بخار
رسوبدهی بیرونی در فاز بخار
رسوبدهی محوری در فاز بخار
موادلازم در فرایند ساخت پیش سازه
تتراکلرید سیلیکون: این ماده برای تأمین لایههای شیشهای در فرآیند مورد نیاز است.
تتراکلرید ژرمانیوم: این ماده برای افزایش ضریب شکست شیشه در ناحیه مغزی پیشسازه استفاده میشود.
اکسی کلرید فسفریل: برای کاهش دمای واکنش در حین ساخت پیشسازه، این مواد وارد واکنش میشود.
گاز فلوئور: برای کاهش ضریب شکست شیشه در ناحیه غلاف استفاده میشود.
گاز هلیم: برای نفوذ حرارتی و حبابزدایی در حین واکنش شیمیایی در داخل لوله مورد استفاده قرار میگیرد.
گاز کلر: برای آبزدایی محیط داخل لوله قبل از شروع واکنش اصلی مورد نیاز است.
مراحل ساخت
1. مراحل صیقل گرمایشی: پس از نصب لوله با عبور گازهای کلر و اکسیژن، در دمای بالاتر از 1800 درجه سلسیوس لوله صیقل داده میشود تا بخار آب موجود در جدار درونی لوله از آن خارج شود.
2. مرحله اچینگ: در این مرحله با عبور گازهای کلر، اکسیژن و فرئون لایه سطحی جدار داخلی لوله پایه خورده میشود تا ناهمواریها و ترکهای سطحی بر روی جدار داخلی لوله از بین بروند.
3. لایهنشانی ناحیه غلاف: در مرحله لایهنشانی غلاف، ماده تتراکلرید سیلیسیوم و اکسی کلرید فسفریل به حالت بخار به همراه گازهای هلیم و فرئون وارد لوله شیشهای میشوند و در حالتی که مشعل اکسی هیدروژن با سرعت تقریبی 120 تا 200 میلیمتر در دقیقه در طول لوله حرکت میکند و دمایی بالاتر از 1900 درجه سلسیوس ایجاد میکند، واکنشهای شیمیایی زیر به دست میآیند.
ذرات شیشهای حاصل از واکنشهای فوق به علت پدیده ترموفرسیس کمی جلوتر از ناحیه داغ پرتاب شده و بر روی جداره داخلی رسوب میکنند و با رسیدن مشعل به این ذرات رسوبی حرارت کافی به آنها اعمال میشود به طوری که تمامی ذرات رسوبی شفاف میگردند و به جدار داخلی لوله چسبیده و یکنواخت میشوند. بدین ترتیب لایههای شیشهای مطابق با طراحی با ترکیب در داخل لوله ایجاد میگردند و در نهایت ناحیه غلاف را تشکیل میدهند.