مساله محیط زیست و به‌ویژه اثر منفی جوامع بر آن، در سال‌های اخیر توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. این امر در چند سال گذشته سبب ایجاد روند جدیدی در تولید محصولات مختلف شده است که از آن با عنوان "حرکت به‌سوی محصولات سبز" یاد می‌شود. محصولات سبز، کالاهایی هستند که براساس معیارهای استاندارد، اثرات مخرب کمتری بر محیط زیست می‌گذارند.
در میان صنایع گوناگون، شرکت‌های سازنده کامپیوتر به مساله حفاظت از محیط ‌زیست توجه ویژه‌ای نشان داده‌اند. آنها از روش‌های ساخت جدیدی استفاده می‌کنند که میزان سازگاری محصول تولید شده نهایی را با طبیعت افزایش می‌دهد. به‌عنوان مثال، در سال‌های اخیر، اسوس و گیگابایت، استفاده از سرب در لحیم‌‌کاری قطعات سخت‌افزاری را متوقف و آن را با ماده‌ای کاملا فاقد سرب جایگزین کرده‌اند. در گام بعدی، استفاده از اجزای حالت جامد، نه‌تنها کارایی تنظیم کننده‌های قدرت مادربرد را افزایش داد، بلکه در تنظیم حرارت سیستم نیز نقش بسیار مهمی را ایفا کرد.

فناوری ‌EPU‌:
اکنون، اسوس و گیگابایت در جدیدترین اقدام خود سیستم جدیدی را پیاده‌سازی کرده‌اند که از فناوری ذخیره انرژی برخوردار است. فناوری‌ ‌ذخیره انرژی ‌(Energy Processing Unit)‌ اسوس که به‌اختصار ‌EPU‌ نامیده می‌شود، دارای ساختاری ساده اما قابل تطبیق با نیازهای سیستم است. ‌EPU‌ یک تراشه میکروکنترلر مبتنی بر سخت‌افزار است که روی مادربرد نصب می‌شود و با تحت‌نظر قرار دادن میزان مصرف انرژی در سیستم، منبع تغذیه ‌CPU‌ را در زمان اجرا تنظیم می‌کند. به این ترتیب کارایی حافظه مجازی سیستم صرف‌نظر از این‌که میزان بار سیستم چقدر است افزایش می‌یابد. از آنجا که ‌EPU‌ هم در حالتی که بار سیستم سنگین است و هم در حالتی که سیستم با بار سبک کار می‌کند و انرژی سیستم و کارایی آن را کنترل می‌کند، می‌توان انرژی سیستم را در مواقعی که بار آن سبک است، ذخیره کرد و سپس در زمان افزایش بار سیستم آن را مورد استفاده قرار داد. ‌EPU‌ در حالتی که سیستم برنامه‌های کاربردی سبک را اجرا می‌کند تا حداکثر 58/6% از انرژی ‌CPU‌ را ذخیره می‌کند.

مادربرد‌های مجهز به سیستم ‌EPU‌ دارای مدارهای تنظیم کننده ولتاژ هستند که از حداقل ‌4‌ و حداکثر ‌12‌ فاز تنظیم ولتاژ پشتیبانی می‌کنند. بردهای دارای ‌12‌ فاز تنظیم ولتاژ، با ایجاد گستره وسیعی از ولتاژهای مجاز برای سیستم، قدرت کنترل سیستم مدیریت منابع انرژی را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند، ضمن این‌که با افزایش حرارت کمتری روبرو می‌شوند. بردهای مجهز به ‌EPU‌ می‌توانند به‌طور خودکار تنظیم‌کننده‌های ولتاژ را بر اساس نیاز سیستم فعال یا غیرفعال کنند. زمانی که بار سیستم افزایش می‌یابد، ولتاژ مورد نیاز سیستم نیز افزایش می‌یابد. در این حالت ‌EPU‌ با فعال‌سازی تعدادی از فازها، ولتاژ را افزایش می‌دهد. سیستم ‌EPU‌ به‌روش موازی از امکانات سیستم مدیریت منابع انرژی نیز استفاده می‌کند.
زمانی که سیستم ‌EPU‌ فعال می‌شود، برد در حالت پویا تنظیم انرژی قرار می‌گیرد و اجازه می‌دهد برد فازهای انرژی غیرضروری را در زمان لزوم غیرفعال کند. زمانی که بار محاسباتی و اجرایی سیستم اندک است، برد از حداقل تعداد فاز، که 4 فاز است استفاده می‌کند. با افزایش بار سیستم، برد هر بار 2 فاز دیگر را فعال می‌کند، تا زمانی که هر 12 فاز فعال شوند. یکی از قابلیت‌های مهم ‌EPU‌ این است که می‌توان عملکرد آن را با استفاده از ‌LED‌های قرار داده شده روی برد، چک کرد. این کار همچنین از طریق نرم‌افزارهایی که برای برخی از سیستم عامل‌ها مانند ویندوز طراحی شده‌اند امکان‌پذیر است. ‌ ‌

آزمایش‌های عملی انجام شده روی سیستم‌های مجهز به ‌EPU‌ نشان می‌دهد که تا زمانی که سیستم با باری کمتر از حداکثر بار خود کار می‌کند، برد معمولا با استفاده از 10 فاز کار می‌کند. در آزمایش سیستم با باری معادل 95% حداکثر بار به‌مدت 24 ساعت، سیستم فقط دو بار و هر بار به‌مدت تنها چند ثانیه از تمام 12 فاز استفاده کرد. نتایج این آزمایش نشان می‌دهد که 2 فاز اضافه در عمل برای حالتی طراحی شده‌اند که سیستم در حالت افزایش بیش از حد نرمال بار قرار دارد. در این حالت پردازنده حرارت بسیار زیادی تولید می‌کند و به نوبه خود، نیاز به ولتاژ و انرژی بیشتری دارد تا در حالت پایدار به‌کار خود ادامه دهد. از سوی دیگر تکرار آزمایشی مشابه با سیستمی فاقد ‌EPU‌ نشان داد که در هر حال هر 12 فاز سیستم، صرف‌نظر از این‌که میزان بار سیستم چقدر است فعال می‌شوند. به این ترتیب، وجود ‌EPU‌ در افزایش کارایی سیستم اثر قابل توجهی دارد. شرکت اسوس اعلام کرده است که از این پس همه مادربرد‌های تولیدی این شرکت مجهز به سیستم ‌EPU‌ خواهند بود. ‌ ‌

کاربردهای ‌EPU‌:
تاکنون هر دو شرکت اسوس و گیگابایت، سیستم ‌EPU‌ را تنها در سیستم‌هایی که با افزایش بیش از حد نرمال بار روبرو هستند، پیاده‌سازی کرده‌اند. نتایج آزمایش‌های عملی نشان می‌دهد که استفاده از ‌EPU‌ در چنین سیستم‌هایی کارایی چندانی ندارد. برعکس، رایانه‌هایی مانند رایانه‌های خانگی، رایانه‌های شخصی، رایانه‌های کوچک با کاربردهای عمومی مورد استفاده در اماکنی نظیر شرکت‌های کوچک و لپ‌تاپ‌ها که در مواقعی در حالت بیکاری و تعلیق قرار می‌گیرند و یا از حداقل توان ریزپردازنده استفاده می‌کنند، بیشترین بهره را از این سیستم خواهند برد. استفاده از حداقل توان ریزپردازنده این سیستم‌ها را به کاندیداهای مناسبی برای استفاده از فناوری ‌EPU‌ تبدیل می‌کند. ‌ ‌

در محیط های کاری بیشتر رایانه‌ها در بیشتر مدت زمان استفاده در حال اجرای برنامه‌های کاربردی ساده، مانند نرم‌افزارهای دریافت و ارسال نامه الکترونیکی، جستجو در اینترنت و پردازش متن، هستند. این نوع نرم‌افزارها به بخش بسیار اندکی از زمان ریزپردازنده نیاز دارند اما انرژی سیستم را به‌میزان به‌نسبت زیادی کاهش می‌دهند.

اگر این نرم‌افزارها در تمام طول مدت زمان استفاده از ریزپردازنده مورد استفاده نباشند، لزومی ندارد که تمام فازهای ولتاژ سیستم برای تامین انرژی که استفاده نمی‌شود، مورد استفاده قرار گیرند، زیرا انرژی که مورد استفاده قرار نگیرد، به حرارت تبدیل می‌شود. در چنین شرایطی انرژی علاوه بر این‌که تلف می‌شود، به اجزای سیستم از جمله ریزپردازنده آسیب وارد می‌کند. پیش‌بینی می‌شود فناوری ‌EPU‌ به زودی به یکی از اجزای همه مادربردها تبدیل شود.

? ( FSB ( Front Side Bus:
گذرگاه جلویی ، که گذرگاه داده بین CPU و Ram است . و برای تبادل داده با سایر قطعات متصل به مادردبرد بکار می رود . همچنین System Bus یا Memory Bus یا CPU Bus Speed یا External CPU Speed گفته می شود .
بوسیله این گذرگاه پردازنده به پل شمالی ( North Side Bridge ) متصل شده  که در واقع این بخش در بر دارنده گذرگاه حافظه ، گذرکاه PCI و گذرگاه AGP است . بطور کلی FSB بیشتر ، به معنی سرعت پردازش بالاتر و کامپیوتری سریعتر است . در واقع این گذرگاه شامل مجموعه ای از سیمها و مدارات است که وظیفه نقل و انتقال اطلاعات رو به داخل و خارج پردازنده بعهده داره. مثل یک بزرگراه که هر چه عریض تر باشه ، عبور داده ها روانتر شده و انتقال بیشتر ی صورت می گیره و مقدار داده بیشتری از حافظه به پردازنده منتقل می شه بنابراین پردازنده با توجه به سرعت داخلی بسیار بالای خود بهتر می تونه با داده ها و فرامین کار کنه . سرعت گذرگاه داده ها در داخل پردازنده معمولا خیلی سریعتر از گذرگاه داده ها در خارج پردازنده است . به همین خاطر برای جلوگیری از اتلاف وقت پردازنده ، یک جریان پیوسته از داده ها باید به پردازنده برسد تا سرعت کم گذرگاه روی مادربرد جبران بشه ، و بدین منظور از حافظه سریع Cache استفاده می گردد.

بعنوان مثال Pentium 4 دارای FSB 400 Mhz است ، اما در واقع دارای باس 100 مگاهرتزی است که چهار بار عمل ارسال انجام می شه ( Quad کار می کنه ) . بعبارت دیگر در هر چرخه ساعت ( Clock Cycle ) داده دو بار ارسال می شه ؛ یکی در لبه بالارونده کلاک و یکی در لبه پایین رونده کلاک ( مانند حافظه های DDR ) و در هر مرتبه نیز دو بایت داده ارسال می شه ، که در مجموع باعث می شه FSB 100 مگاهرتزی 4 برابر سریعتر بشه .Multiplier : فرکانس CPU از ضرب FSB در Multiplier بدست می آید . بعنوان مثال یک پردازنده با فرکانس 550 مگاهرتز که باس 100 مگاهرتزی داره ، ضریب کلاکش باید 5/5 باشه . بنابراین CPU باید 5/5 بار مقدار فرکانس FSB رو اجرا کنه ، که برابر می شود با 550 مگا هرتز : 100MHz x 5.5 = 550 MHz

? باس CPU های Duron:
AMD ها دارای باس 100 بودن ، که با توجه به Dual کار کردن ، روی باس 200 کار می کردن . Athlon ها دارای باس 100 و 133 بودن که با توجه به Dual کار کردن ، روی باس 200 و 266 کار می کرد ن .Athlon XP ها نیز به همین ترتیب روی باس 266 و 333 و 400 کار می کردن . Sempron ها به غیر از 3/1 همگی دارای باس 333 هستن ( تمامی این CPU ها روی سوکت A یا سوکت 462 قرار داشتن ) . Sempron 3.1 , Athlon 64 , Athlon 64 FX با استفاده از HTT تکنولوژی هایپر ترنسپورت ( Hyper Transport Technology ) برای سوکت 939 تا 2000 مگا هرتز و برای سوکت 754 تا 1600 مگاهرتز میتوانند با حافظه تبادل انجام دهند.

? باس CPU های Celeron :
Intel ها دارای باس 100 و Celeorn D دارای باس 133 هستن که با توجه به Quad کار کردن CPU های Intel به ترتیب روی باس 400 و 533 کار می کنن . Pentium 4 های اولیه هم دارای باسهای 400 و 533 بودند . ( این سری روی سوکت های 478 و 423 قرار داشتن ) Pentium 4 Processor Supporting HT Technology دارای باس 200 هستن که با توجه به Quad کار کردن CPU های Intel روی باس 800 کار می کنن . ( این سری روی سوکت های 478 و 775 قرار دارن ) Pentium 4 Processor Extreme Edition روی باس 800 کار می کنن و فقط یک مدل از این سری که فرکانس 3/46 گیگا هرتزی داره ، روی باس 1066 کار میکنه ( این سری هم مثل سری قبل روی سوکت های 478 و 775 قرار دارن )

? Backside Bus :
در مقابل FSB گذرگاه دیگری به این نام وجود دارد که رابط بین CPU و حافظه نهان سطح دوم ( L2 Cache Memory ) می باشد . و طبعا سرعت این گذرگاه از FSB بیشتر است .

? Cache Memory :
یا حافظه نهان ، یک حافظه بسیار سریع از نوع استاتیک است که داخل خود پردازنده قرار دارد . بدلیل اینکه بسیاری از عملیات کامپیوتر تکراری و قابل پیش بینی است و تراشه های سیلیکان بسیار سریعتر از درایو های دیسک مکانیکی می باشند ، سرعت دسترسی به اطلاعات با قرار گرفتن در این بخش ، بسیار سریعتر می شه . اطلاعات بصورت اطلاعات برنامه ، آدرس های حافظه یا داده می باشند . این حافظه بین CPU و Ram قرار می گیرد . حافظه نهان با استفاده از الگوریتمهای پیچیده خود ، پیش بینی می کند که پردازنده در مراحل بعدی پردازش به چه اطلاعاتی نیاز خواهد داشت و نتیجه رو درون خودش ذخیره می کنه . زمانیکه پردازنده نیاز به داده ای پیدا می کنه ابتدا Cache رو چک می کنه ، اگه در اون موجود باشه از داخلش می خونه ، بدین ترتیب چون پردازنده بیتهای اطلاعاتی را از فضای داخل خود بدست می آورد ، خیلی سریعتر عمل می کند . ( تا اینکه این اطلاعات را از درون حافظه اصلی سیستم بیرون بکشد ) اما اگه داخل Cache نباشه ، پردازنده به حال انتظار می ره تا داده مورد نظر از حافظه اصلی به Cache برسه و از اونجا نیز در اختیار پردازنده قرار بگیره . بنابر این هر چه حافظه نهان بزرگتر باشه ، کارایی نیز بیشتر است .

مادربوردها قلب سخت افزاری رایانه هستند و تمام اجزای سخت افزاری دیگر به طور مستقیم یا غیرمستقیم به مادربورد متصل می شوند. با این حال معمولا کمتر این عضو بسیار مهم مورد توجه قرار می گیرد و اغلب افراد ترجیح می دهند با صرف نظر از هزینه بیشتر برای این قسمت به پردازنده یا قطعات دیگر توجه کنند.

اما اینکه مادربورد چیست و چه تفاوتی بین انواع آن وجود دارد نکته ای است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
مادربوردها مشخصات قطعات اصلی سیستم را مشخص می کنند. به عنوان مثال اینکه چه نوع حافظه ای و یا چه پردازنده ای می تواند روی سیستم نصب شود توسط مادربورد تعیین می شود. روی این بوردها محلی برای نصب پردازنده قرار دارد که سوکت نامیده می شود.

این سوکت در واقع محلی برای اتصال پایه های پردازنده به بورد است و برای هر گروه از پردازنده ها می تواند متفاوت باشد. نوع پردازنده و در واقع نوع سوکت مادربورد به تراشه اصلی آن مربوط است که مشخص می کند توانایی ارتباط با کدام گروه از پردازنده ها را دارد. در میان مادربوردها دو شرکت بزرگ، تراشه تولید می کنند. این دو شرکت اینتل و AMD هستند که اتفاقا هر دو آنها علاوه بر تراشه مادربورد بزرگ ترین سازندگان پردازنده هم هستند. علاوه بر این دو، انویدیا هم تا مدتی پیش برای پردازنده های اینتل به تولید تراشه مشغول بود که اخیرا این فعالیت را رها کرده است. بنابراین می توان گفت اگر قصد استفاده از پردازنده های amd را دارید باید مادربورد نیز از سوکت های مخصوص این پردازنده ها پشتیبانی کند که معمولا با نام هایی مانند AM2، AM3 و اخیرا AM3+ شناخته می شوند. البته پردازنده های نسل جدید AMD با سوکت های قبلی هم سازگاری دارند و اگرچه برخی از قابلیت های آنها بدون استفاده می ماند اما می توانند با برخی از تراشه های یک رده پایین تر نیز فعالیت کنند. در مادربوردهای جدیدی AMD از تراشه نسل 900 استفاده می شود که شامل مدل هایی مثل 970، 990FX یا 990GX هستند.

برای این کار باید بایوس مادربورد را به روز کنید. در مورد پردازنده های اینتل از سوکت دیگری استفاده می شود که LGA نام دارد و بر اساس پین های پردازنده نامگذاری می شود. به عنوان مثال سوکت LGA 775 یا LGA 1156 از سوکت های قدیمی اینتل هستند و سوکت LGA 1155 جای آنها را گرفته است. تراشه های اینتل برای این سوکت جدید شامل مدل هایی همچون H61، P67 ، H67 و Z68 هستند.

پس مهم ترین نکته در انتخاب مادربورد سازگاری میان سوکت و پردازنده است که باید با تراشه اصلی بورد هماهنگ باشد.
نکته بعدی در مورد مادربورد محل نصب حافظه یا رم است. اکنون رم های DDR3 در بازار رایج هستند و نسل قبلی که شامل رم های DDR2 بود کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. یک نسل پیش از آن هم رم های DDR بودند که به طور کامل از دور خارج شده اند. ماژول های رم روی شکاف مخصوص خود نصب می شوند و به همین دلیل نمی توانید دو نسل مختلف را روی یک مادربورد سوار کنید.

ضمن اینکه در برخی مادربوردها دو شکاف برای نصب رم در نظر گرفته شده و در برخی دیگر چهار شکاف برای نصب رم ها وجود دارد. توجه داشته باشید که رم ها در حالت دو کانال بهترین کارآیی را با یکدیگر دارند و برای چینش آنها باید با مطالعه دفترچه مادربورد دو شکاف مختلف را برای نصب رم اختصاص دهید تا این حالت فعال شود. یکی از مشکلاتی که هنگام انتخاب رم وجود دارد عدم اطمینان از سازگاری رم با مادربورد است.
این موضوع می تواند مشکلات زیادی ایجاد کند که شامل از کار افتادن سیستم یا کاهش سرعت آن می شود. معمولا در سایت تولیدکننده مادربورد اطلاعات مناسبی برای انواع رم ها و مدل هایی که با مادربورد مورد نظر سازگار هستند، خواهید یافت.
یکی دیگر از قسمت های مهم مادربورد محلی است که برای کارت گرافیکی در نظر گرفته شده است. به این شکاف ها پی سی آی اکسپرس گفته می شود و کارت گرافیکی روی آنها نصب می شود. این شکاف ها در تمام مادربوردها وجود دارند و در نسل جدید مادربوردها حتی در مدل هایی که دارای گرافیک آنبورد هستند هم یک شکاف پی سی آی اکسپرس دیده می شود تا کاربران در صورت لزوم بتوانند از کارت گرافیکی مستقل استفاده کنند.

بنابراین حتما یک شکاف را روی مادربوردهای جدید خواهید دید اما برخی از مدل ها می توانند از قابلیت نصب دو یا چند کارت گرافیکی پشتیبانی کنند. برای نصب دو کارت روی مادربورد این کارت ها حتما باید از یک گروه باشند و نحوه پیکر بندی آنها با توجه به توانایی مادربورد مشخص می شود. به عنوان مثال کارت های گرافیکی با تراشه انویدیا توسط روشی به نام SLI به یکدیگر متصل می شوند در حالی که کارت های رادئون که مجهز به تراشه های AMD هستند از روش کراس فایر استفاده می کنند. این موضوع تاثیری در نصب فیزیکی کارت ندارد اما اگر مادربورد فرضا با روش کراس فایر سازگار باشد دیگر نمی توان از دو کارت انویدیا روی آن استفاده کرد. البته استفاده از یک کارت هیچ محدودیتی در مادربوردها ندارد.
در کنار شکاف های گرافیکی چند شکاف دیگر هم وجود دارند که برای نصب کارت های توسعه هستند. در این بخش می توانید با نصب کارت صدا، شبکه، مودم، تلویزیون یا موارد دیگر، امکانات مادربورد خود را توسعه دهید.
تنها قسمتی از مادربورد که در بیرون از کیس توسط کاربران قابل مشاهده است به پنل پشت آن مربوط می شود. این پنل دارای پورت های مختلف برای اتصال تجهیزات جانبی است. ماوس و کیبورد، اسپیکرها و درگاه شبکه به این پنل وصل می شوند.

به OverClock یا OverClocking در اصطلاح عامیانه OC گفته میشود.

اگه ناشیانه انجام بشه، خطرناکه و ممکنه CPU یا هر قطعه ی دیگه یی رو بسوزونه یا عمرش رو کم کنه.

? تعریف کوتاه از OC:
OC یعنی، کارکشیدن از یک سخت افزار، بیشتر از مقداری که سازنده آن، براش اعلام کرده . این سخت افزار می تونه CPU، کارت گرافیک، Ram یا... باشه. ما روی CPU صحبت می کنیم. مثلا کار کشیدن از CPU 1.0GHz به اندازه 1.16GHz

یک سوال پیش می آد: که اگه میشه از CPU مثلا 1 گیگ به اندازه 1.16 گیگ کار کشید، چه علتی داره شرکت سازنده اون رو به عنوان 1 گیگ بفروشه؟ این سوال دو تا جواب داره:

1) سرعتی که شرکت سازنده ی CPU مثل اینتل یا AMD روی برچسب CPU می نویسه، سرعتی هستش که اون CPU در اون سرعت بهترین عملکرد رو داره و در سرعتهای بالاتر، عملا مشکلاتی مثل عدم ثبات یا گرمای زیاد یا... براش پیش نمی آد.

2) دلیل خاص اقتصادی داره. مثلا تنوع محصول باید باشه. ممکنه همه ی مشتریها پول CPU سریعتر رو نداشته باشن و... مثلا Athlon 2500+ , 2600+, 3000+, 3200+ هیچ تفاوتی با هم ندارند مگر در Mutilplier. همه شون از تکنولوژی 130nm استفاده می کنن و روی هسته ی Barton ساخته شدن. اما تفاوت قیمتها خیلیه.

تقریبا هر CPU رو میشه OC کرد. مهم اینه که تا چه اندازه؟ این بستگی به شرایط داره. در واقع از دوتا جواب بالا، برای یک CPU ممکنه فقط یکیش درست باشه. یا یکیش نقش خیلی کمی داشته باشه. مثلا تو همون مثال بالا، احتمال این که بشه Athlon 3200+ رو OC کرد خیلی کمه. اما Athlon 2500+ رو بسادگی میشه 100 الی 300 تا بالا برد.

یک CPU رو تا چه حدی می شه OC کرد؟

این سوال جواب مشخصی نداره. مثلا ممکنه 50MHz یا ممکنه 350MHz. کاملا بستگی به شرایط داره . این شرایط را از چند جنبه میشه بررسی کرد:CPUهای یک جنس و مدل و ساخت کارخانه ها با هم فرقهایی دارند.MotherBoard نقش خیلی مهمی داره. بعضی از MotherBoardها به اصطلاح OverClocking Friendly هستن و کلا برای OC کارها ساخته شدن . در هر صورت هر چه MotherBoard شما امکانات بیشتر و پیشرفته تری داشته باشه طبیعتا بهتر می تونید OC کنید. علاوه بر MotherBoard قطعات دیگه هم نقش دارن. مثلا قدرت تحمل فرکانسهای بالاتر در RAM یا AGP یا کارت صدا یا ... مدلها و جنسهای مختلف با هم فرق دارن. یک چیز مهم دیگه، سیستم خنک کننده ی کامپیوتر شماست. وقتی یک CPU در سرعتهای بالا کار می کنه، باید ولتاژ به نسبت بالاتری بهش داد و همین ولتاژ بالاتر باعث تولید گرمای بیشتر می شه و باعث سوختن یا کاهش شدید عمر مفید CPU بشه.

? OC رو چطور انجام بدیم:
اولا راهنمای MotherBoard وCPU را کاملا مطالعه کنید. باید وارد قسمت Setup (بایوس) سیستم بشوید.

یک نرم افزار مثل SiSoft Sandra روی سیستم نصب کنید که بتونید اطلاعات مربوط به سخت افزار رو ببینید. حتما باید دمای CPU و MotherBoard رو نشون بده. تو Setup بایوس هم قسمتی که دما رو نشون می ده پیدا کنید

سرعت CPU توسط دو چیز تعیین می شه. یکی سرعت باس سیستم یا FSB Front side bus و دیگری Multiplier که در FSB ضرب می شه و سرعت CPU بدست می آد. برای تغییر سرعت CPU باید یکی یا هردوی این اعداد رو عوض کرد. از اونجایی که FSB علاوه بر تعیین سرعت CPU در تعیین سرعت ارتباط MotherBoard با قطعات روی درگاه PCI و AGP همچنین Ram نقش داره، پس بهترین راه اینه که Multiplier رو بیشتر کنیم. اما شرکتهای سازنده، پردازنده رو روی یک Multiplier قفل میکنند و تغییر اون دیگه تاثیری نداره.

بنابراین تنها چاره ای که می مونه تغییر FSB هستش. برای تغییر FSB باید وارد Setup سیستم بشیم. در MotherBoard باید وارد قسمت IWILL Smart Settings بشم. شما هم اگه راهنمای مادربوردتون رو بخونید، حتما پیدا می کنید. البته تو مادربوردهای قدیمی Multiplier رو از طریق جامپر عوض می کردند.

بعد از اینکه محل تعیین FSB رو پیدا کردین، کارتون شروع میشه. موقع تغییر FSB باید خیلی مراقب باشید. یک تغییرناجور می تونه همه چیز رو به هم بریزه و حداقلش اینه که سیستم دیگه بالا نمی آد و باید Setup رو ریست کنید (حتما قبل از شروع بکار، سایر تنظیمات مهم Setup رو یادداشت کنید. چون ممکنه نیاز باشه که بعد از ریست کردن، بعضی از تنظیمات رو از حالت پیش فرض خارج کنید.) پس حتما باید FSB رو کم کم زیاد کنید. مثلا اولش 5 تا یا 10 تا و بعدش اگه مشکلی نبود کم کم ببرید بالا تا جایی که مشکلهای کوچیک کم کم بوجود بیان. اون وقت یکی یکی بیاریدش پایین تا مشکلی دیگه نباشه. منظورم از "نبودن مشکل" اینه که:

1) سیستم بدون هیچ مشکلی لود بشه. بهتره یک کمی تو ویندوز کار کنید تا مطمئن بشید بعد از مدتی هنگ نمی کنه و ثبات سیستم از بین نمی ره.

2) دمای سیستم خیلی بالا نره. برای اینکه متوجه بشین بالا کجاست، قبل از زیاد کردن FSB، چندبار دمای سیستم رو در حالات مختلف، مثلا بعد از اجرای برنامه های سنگین اندازه بگیرید. بهترین کار اینه که Burn in wizard توی SiSoftware Sandra رو سه چهار باری اندازه بگیرید تا دمای عادی و دمای حداکثر دستتون بیاد.

3) صدای خروجی اسپیکر عجیب و غریب یا عوض نشه. و هر چیز غیرعادی دیگه.

اما در مورد MotherBoradهای Overclocking friendly؛ مهم ترین چیز توی این MB ها اینه که شما می تونید FSB رو بدون دغدغه ی RAM و PCI & AGP افزایش بدید. یعنی MB فرکانس کار این قطعات رو مستقل از FSB و ثابت نگه می داره. (در حالت عادی FSB Bus برابر نصف FSB و PCI Bus برابر یک چهارم اونه. یعنی اگه FSB رو از 133 برسونم به 160، AGP Bus از 66 می رسه به 80، یعنی 14 تا بالاتر و در این صورت کارت گرافیکی یا lazy میشه یا crazy!) بنابراین در این MBها تنها مانع سر راه افزایش سرعت، دما و توان CPU هستش. شما هرچقدر هم اون رو خنک کنید، بالاخره توان CPU حدی داره.

حالا اگه ما FSB رو تا یه جایی بردیم و مشکل بوجود اومد، تنها راه اینه که دوباره کمش کنیم؟ باید بگم همیشه نه. در این حالت اول از همه باید بفهمید که مشکل از کدوم قطعه هستش؛ هارد، سی دی رام، کارت گرافیک، رم یا ... برای فهمیدن این مورد، می تونید از آزمون و خطا استفاده کنید، یعنی راه حل هایی که می دم رو تک تک اجرا کنید و ببینید کدومشون جواب می ده. یا همه رو اجرا کنید اگه مشکل حل شد، بعدش دونه دونه به حالت قبل برگردونید ببینید کجا مشکل پیدا می کنه. اما قبل از همه چیز، اگه دما خیلی بالا نیست، بهتره ولتاژ CPU یعنی CPU Vcore Settings رو خیلی آهسته زیاد کنید، شاید جواب بگیرید.

اگه مشکل از رم باشه یعنی رم تو فرکانسهای بالاتر جواب نده، می تونید سرعت اون رو کم کنید. برای تغییر اون باید توی راهنما یا Setup بگردید. از طریق DRAM Clock اون رو می تونیم تغییر بدیم که سه حالت Host clock و Host clock+33 و Host clock 33 داره که باید در حالت سوم یعنی 33 قرارش بدم.

دوم در مورد هارد و سی دی رام: اگه مشکل از جانب یکی از این دو قطعه باشه، باید PIO mode یا DMA mode اونها رو تغییر بدید و پایینتر بیارید.

در مورد PCI و AGP، برای حل این مشکلها، گزینه هایی مثل PCI Master 0 WaitState Write و AGP Master 1 WaitState Read/Write و AGP Fast Write رو غیرفعال می کنیم که کمی کار رو راه میندازه. البته این موردها بسته به جنس و مدل MB شما ممکنه اسم دیگه یی داشته باشه یا اصلا وجود نداشته باشه. پس حتما راهنمای MBتون رو بخونید و یا توی سایتش دنبال اطلاعات اضافی بگردید. ممکنه MB شما چیزهایی بیشتری برای تغییر داشته باشه. باید اونقدر با اینها به اصطلاح بازی کنید تا بهترین حالت از نظر سرعت و پایداری و ثبات سیستم و البته دما بدست بیاد. باز هم تاکید می کنم، اگه دما زیاد بالا بره، مثلا از بین 50 و 60 درجه سانتیگراد بگذره، خطرناکه و CPU یا می سوزه یا عمرش کم می شه.

چیز مهمی که در مورد راه حلهای بالا باید بگم اینه که ممکنه این راه حلها کار کنن و سیستم بدون مشکل کار کنه، اما به احتمال زیاد ارزشش رو نداره. اگه هدف ما فقط سرعت بیشتر باشه، ارزشش داره اما اگه هدف ما سیستمی با توازن بین سرعت و performance و قابلیت بیشتر باشه، ارزشش رو نداره که مثلا بخاطر 20 مگاهرتز بیشتر، سرعت رم رو 33 تا (یک کم بیشتر یا کمتر) کاهش بدید. یا از هاردتون در حالتی پایین تر از چیزی که توانایی اش رو داره استفاده کنید و سرعت انتقال اطلاعاتش رو کم کنید. در این حالت حتی ممکنه تاثیر افزایش سرعت از بین بره و سیستم کندتر بشه.

? چیپ ست در اولویت
اشتباه بیشتر افرادی که اقدام به انتخاب قطعات دسکتاپ می کنند این است که در گام اول می خواهند پردازنده خود را به شکل دقیق انتخاب کنند. راه صحیح آن است که در ابتدای امر گونه پردازنده موردنظر را انتخاب کنید تا سازگاری سوکت آن برای شما مشخص شود. در گام بعدی بی خیال پردازنده شوید و چیپ ست مناسب را انتخاب کنید. اینکه دستگاه دسکتاپ را به چه منظوری تهیه می کنید می تواند کمک بزرگی در انتخاب چیپ ست مناسب باشد. در صفحه قبل گفته شد که چیپ ست های جدید Intel از موتورهای گرافیکی قدرتمندی مانند GMA X4500 بهره می برند. از این رو استفاده از محصولات NVIDIA را برای پشتیبانی از محصولات Intel از نظر دور کنید. منکر قابلیت های فاخر NVIDIA نیستم، اما به لحاظ تجربی ثابت شده است که چیپ ست های Intel بهتر از محصولات Intel پشتیبانی می کنند. همین طور در خصوص AMD توجه داشته باشید که از چیپ ست های جدید خانواده AMD 7xx بهره ببرید و مدل های خاندان AMD 6xx را فراموش کنید. این گونه فکر کنید که پول می دهید تکنولوژی روز را در اختیار بگیرید و قرار نیست در قبال هزینه ای که صرف می کنید محصول دو سه سال قبل را به شما قالب کنند، حتی اگر ارزان باشد!
پس از انتخاب چیپ ست می توانید با خیالی آسوده به انتخاب مشخصات دقیق پردازنده دلخواه بپردازید.

? چه نوع دسکتاپی؟
بیشتر دسکتاپ هایی که سرهم بندی (Assembled) می شوند بیش از آنکه دسکتاپی کامل باشند، مجموعه ای از قطعات  هستند که در درون کابینت گردهم آمده اند. بدیهی است که نباید از این دستگاه بینوا انتظار کارایی خیلی خوبی داشت. برای مثال، می توان جمع مادربردی با چیپ ست AMD 790GX با پردازنده Sempron یا Athlon64 X2 5000 و 512 مگابایت حافظه DDR2 را به عنوان یکی از عجایب هفت گانه دنیا انتخاب کرد. وضعیت اغلب دستگاه های دسکتاپ کنونی چیزی غیر از این نیست. برقراری تناسب میان قطعات، کمتر مورد توجه کاربران قرار می گیرد. به شخصه استفاده از محصولات AMD را بیشتر می پسندم، اما برای کاربری که قصد دارد دسکتاپی حرفه ای تهیه کند و 250 هزار تومان برای پردازنده و 200 هزار تومان برای مادربرد در نظر گرفته است، به طور حتم یکی از پردازنده های چهارهسته ای Core 2 Quad و ماردبردی را پیشنهاد خواهم کرد که از چیپ ست Intel P45 برخوردار باشد.

? CrossFire و SLI را فراموش کنید!
این تکنولوژی های پشتیبانی همزمان از چند کارت گرافیک مانند SLI و CrossFire نیز برای خود معضلی محسوب می شوند، زیرا هزینه های پیدا و پنهان بسیاری را بر دوش مصرف کننده تحمیل می کنند و آن گونه که باید پاسخگوی رفتارشان نیستند. تا می توانید از این گونه امکانات پرهیز کنید و پول بی زبان را خرج آن ها نکنید. بدتان نیاید اما این قبیل تکنولوژی ها به خصوص گونه های جدیدترشان یعنی SLI 3 Way و CrossFireX بیشتر برای قشر خاصی از کاربران بازار (مرفهان بی درد!) طراحی شده است. برخلاف تکنولوژی های ذکر شده، استفاده از تکنولوژی های هیبریدی SLI Hybrid و ATI Hybrid به صرفه و صلاح مصرف کنندگان محترم خواهند بود و لحاظ نکردن آن ها در انتخاب نهایی، خسرانی جبران ناپذیر محسوب می شود. کمتر از ده دوازده درصد کاربران کامپیوترهای دسکتاپ به کارت های گرافیک مستقل نیاز جدی دارند و موتورهای گرافیکی تعبیه شده در بطن چیپ ست های IGP برای مابقی کاربران کفایت خواهد کرد. هنگام انتخاب سیستم گرافیکی، مراقب باشید که با دقت انتخاب کنید که بعدا پشیمان نشوید.

? انتخاب صحیح نسل حافظه!
انتخاب نوع و میزان حافظه مناسب برای دستگاه، هوشمندی عجیب و غریبی نمی خواهد و تکلیف تا حدود زیادی مشخص شده است. کافی است مشخصات پردازنده مشخص و در گام بعدی نوع حافظه از میان DDR2 و DDR3 انتخاب شود. دیگر اینکه، شایسته است مادربرد موردنظر از تکنولوژی حافظه های دو کاناله (Dual Channel) پشتیبانی کند. این تکنولوژی بیش از آن چیزی که نشان می دهد کارآمد و مفید است.

? پرهیز از OverClocking
یکی از کارهای بی نهایت خطرناک و از جمله بلاهایی که می توان بر سر مادربردها نازل کرد، افزایش سرعت فرکانس گذرگاه اصلی آنهاست. شرکت Intel این گذرگاه را FSB و AMD آن را HyperTransport نامگذاری کرده است. شرکت های توزیع کننده مادربردهای Gigabyte، Asus، msi و DFI تاکید ویژه ای بر قابلیت های OverClocking دارند، اما بدانید که این محصولات برای مخاطبان عام مناسب نیستند.

? نسخه دوم PCIe
یکی دو سالی می شود که نسخه دوم شکاف PCIe عرضه شده است و در بسیاری از مادربردها استفاده می شود. فقط دقت کنید که PCIe x2 با PCIe 2.0 متفاوت است. اولی نشان می دهد که شکاف PCIe شامل دو کانال ارتباطی، PCIe x16 نشان دهنده 16 کانال ارتباطی و PCIe 2.2 نشان دهنده نسخه رابط پرسرعت PCIe است. بیشتر کارت های گرافیک درست و درمون سازگار با نسخه دوم یعنی PCIe 2.0 تولید می شوند. حتی اگر نیازی به کارت گرافیک نیز نداشته باشید، باز توصیه می کنم مادربردی تهیه کنید که نسخه رابط PCIe آن به روز باشد.

? رابط های مدرن
این نکته را نیز اضافه کنم که یکی دو سالی می شود که نسخه دوم شکاف PCIe عرضه شده است و در بسیاری از مادربردها استفاده می شود. فقط دقت کنید که PCIe x2 با PCIe 2.0 متفاوت است. اولی نشان می دهد که شکاف PCIe شامل دو کانال ارتباطی و PCIe x16 نشان دهنده 16 کانال ارتباطی است، اما PCIe 2.2 نشان دهنده نسخه رابط پرسرعت PCIe است. بیشتر کارت های گرافیک درست و درمون سازگار با نسخه دوم PCIe تولید می شوند.

? حرکت کمتر، اختلال کمتر
بارها گفته ام و بار دیگر می گویم که هر چه تعداد فن بیشتر شود، میزان سر و صدا نیز افزایش خواهد یافت. از این رو سعی کنید از مادربردهایی استفاده کنید که سیستم خنک سازی آن ها فاقد فن باشد. بد نیست این موضوع را در خرید دیگر قطعات نیز منظور کنید. همچنین مادربردی را انتخاب کنید که از تکنولوژی های مدیریت مصرف انرژی مانند AMD Cool’n’Quiet برخوردار باشد. نباید فراموش کنید که این تکنولوژی به صورت پیش فرض غیرفعال است و باید از طریق Setup فعال شود تا بتوانید از این قابلیت بهره ببرید.

? برق رسانی مرحله ای
در این باره یکبار صحبت کرده ام و به اختصار یادآوری می کنم که سیستم مدیریت تامین برق پردازنده، چیپ ست اصلی و شکاف های حافظه به صورت چندمرحله ای (Phase) طراحی شده است. هر چه تعداد مدارهای مستقل، اما هماهنگ تامین برق پردازنده بیشتر باشد، کارایی پردازنده افزایش می یابد و استقامت بیشتری در برابر ناملایمات نشان خواهد داد. مدل های حرفه ای از سیستم ده تا شانزده مرحله ای (16 Phase) بهره می برند، اما بهترین سیستم های میان قیمت حداکثر شش مرحله ای هستند. مادربرد اقتصادی حداقل باید سه مرحله ای باشد. تعداد مدارهای مستقل مادربرد را می توان از شمارش القاگرهایی که در کنار پردازنده چیده می شوند تشخیص داد. این را نیز به خاطر داشته باشید که برخی سازندگان، قطعات متعلق به مدار چیپ ست و حتی حافظه را در کنار قطعات پردازنده نصب می کنند و کاربران را به سادگی فریب می دهند.

? کیفیت مواد اولیه!
تبلیغات بسیاری درباره استفاده از مواد جدید در اجزا مادربرد منتشر می شود که برخی صحیح و برخی دیگر تنها کاربرد تبلیغاتی دارند. تشخیص کیفیت مواد اولیه کاری بس دشوار است و به آَسانی قابل تشخیص نیست. این موضوع را مطرح کردم تا به این نکته اشاره کنم که اغلب سازندگان اصیل از مواد مناسب استفاده می کنند، اما سازندگان بی نام و نشانی که معلوم نیست محصول خود را در کدامیک از کارگاه ها در چین تولید کرده اند الزامی در استفاده از مواد مناسب ندارند. سازگاری با استانداردهای زیست محیطی نیز در جای خود اهمیت دارد. دستورالعمل اروپایی RoHS در این باره بسیار سخت گیر است.