پیشرفت فناوری و توسعه فناوری‌های سیار منجر به شکل‌گیری نوع جدیدی از تجارت الکترونیکی تحت عنوان تجارت سیار شده است. در این نوع تجارت ارتباطات به‌صورت سریع و بی‌سیمی صورت می‌گیرد. تجارت سیار عبارت است از خرید و فروش کالاها و خدمات با استفاده از وسایل بی‌سیمی از قبیل تلفن‌های همراه یا کمک داده‌های شخصی . با وجود آنکه هنوز بسیاری از سئوالات و ابهامات فنی، تجاری و قانونی در زمینه تجارت سیار باقی مانده است اما امتیازات منحصر به فرد این پدیده منجر به رشد سریع بکارگیری ابزارهای همراه در مبادلات تجاری و به تبع آن بازاریابی کالاها و خدمات، حتی در کشورهای در حال توسعه شده است، به گونه‌ای که در بسیاری از کشورهای در حال توسعه تجارت سیار به عنوان گزینه‌ای برای تسهیلات مخابراتی در نظر گرفته شده است. با رشد ضریب نفوذ تلفن همراه و توسعه تجارت سیار، پرداخت سیار یک نیاز اجتناب ناپذیر برای پرداخت هزینة کالاها و خدمات خواهد بود. این امر مستلزم پیاده¬سازی پروتکل¬های بی سیمی است که بتواند مکانیزم¬های پرداخت از راه دور را به خوبی روشهای رودررو با استفاده از یک دستگاه واحد مدیریت نماید.
مشتریان همواره علاقمند به استفاده از روشهای ساده، سریع، شخصی، امن و قابل استفاده در هر مکان و زمان هستند و دستگاه‌های سیار بدلیل راحتی استفاده، بلادرنگ بودن، عدم نیاز به پول نقد جانشین خوبی می‌باشند. البته نباید ریسک¬ها و مشکلات امنیتی خاص این محیط را نادیده گرفت. براساس تحقیقات انجام شده توسط Forrester ، مسائل امنیتی مانع اصلی برای حدود 52 درصد کسانی است که هیچ نوع تراکنش تجاری با تلفنهای همراه انجام نمی¬دهند. امن کردن اطلاعات پرداخت روی اینترنت و شبکه تلفن همراه کار پرزحمت ولی ممکنی است. با دقت کافی، توجه به جزئیات، انتخاب و استفاده از ابزارهای مناسب می¬توان حریم‌های خصوصی و یکپارچگی را هم برای داده¬های مشتریان و هم برای سایر داده¬ها¬ فراهم نمود. همیشه باید توجه داشت که هر راه¬حل امنیتی نیاز به توجه و نظارت دایمی دارد.
چشم‌انداز ارتباطات سیار حاکی از آن است که تجارت سیار به احتمال بسیار زیاد یکی از اصلی‌ترین عوامل زمینه‌ساز تبادل داده‌های دیجیتالی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه خواهد بود. در این بررسی با مطالعه تعاریف، مفاهیم، تکنولوژی‌های موجود ،کاربردها، مزایا و چالش‌های تجارت سیار به معرفی این پدیده پرداخته شده است.
2- تعریف تجارت سیار    
تجارت الکترونیکی طی چند سال اخیر در محافل علمی و نیز در عرصه‌های ‌‌اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی و سیاسی مورد توجه قرار گرفته است. این توجهات عاملی مؤثر در جهت پیشرفت‌های چشمگیر در استراتژی‌ها و ملزومات و کاربردهای تجارت الکترونیکی بوده است.
با ظهور و گسترش شبکه‌های بی‌سیم  ، امروزه نسل جدیدی از کاربردهای تجارت الکترونیکی تحت نام تجارت سیار   پدیدار شده است. تجارت سیار از طریق هزاران ابزار موبایلی نظیر تلفن‌های همراه،‌ ابزارهای دیجیتالی شخصی (PDA)، دفترچه‌های یادداشت دیجیتالی و حتی داشبوردهای بی‌سیم اتومبیل ها در جریان است.
« تجارت سیار به هرگونه انتقال الکترونیکی یا تبادل اطلاعات که بوسیله یک ابزار سیار و از طریق شبکه سیار انجام می‌شود و طی آن ارزش حقیقی یا پیش‌پرداخت پولی در قبال دریافت کالا، خدمات یا اطلاعات منتقل می‌گردد» تعریف می‌شود(1). یا در شکل ساده‌تر به «فرآیندی اطلاق می‌شود که طی آن تبادلات تجاری از طریق شبکه‌های مخابراتی سیار و با استفاده از ابزارهای پرداخت، ارتباط یا اطلاعات سیار نظیر گوشی‌های تلفن همراه یا سایر ابزارهای دیجیتالی مشخص انجام شود»(2 ).
هرچند توسعه تجارت سیار با محدودیت‌هایی نظیر استانداردهای چندگانه، محدودیت‌ باندهای ارتباطی، محدودیت‌ عملیاتی، اندازه‌های محدود صفحه نمایش و سایر محدودیت‌های فیزیکی در ابزارهای سیار روبرو است، لیکن تجارت سیار همزمان با توسعه قابلیت‌های ابزارهای سیار، نرم‌افزارهای کاربردی، استانداردسازی شبکه‌ها و سازگار شدن این ابزارها با فرهنگ‌های مختلف جوامع بشری، رشدی فزاینده را تجربه می‌کند. ضریب نفوذ ابزارهای سیار بالاتر از هر فن‌آوری دیگری است و این مسئله تجارت سیار را به شکل انقلابی جهانی درآورده است. پیش‌بینی‌های Accentere نشان می‌دهد که تا پایان سال 2005 تعداد استفاده‌کنندگان از ابزارهای سیار به حدود یک میلیارد و 400 میلیون نفر خواهد رسید که از این تعداد حدود 684 میلیون نفر توأماً‌ از طریق ابزارهای سیار خود به شبکه اینترنت دسترسی خواهند داشت (3).
نکته قابل توجه این است که بر اساس پیش‌بینی مذکور طی سال 2005 تعداد کاربران اینترنت از طریق ابزارهای سیار برای اولین بار از تعداد کاربران اینترنت از طریق رایانه‌های شخصی (خطوط ارتباطی ثابت) پیشی‌ می‌گیرد. این مسئله خود بیانگر پتانسیل قوی تجارت سیار است که می‌تواند در آینده نزدیک بیشترین سهم از تجارت الکترونیکی را به خود اختصاص دهد.

3-حجم تجارت سیار
بر اساس پیش‌بینی مؤسسه OVUM حجم تجارت سیار در جهان تا پایان سال 2006 به بیش از 20 میلیارد دلار خواهد رسید که نسبت به پیش‌بینی 8 میلیارد دلار در سال 2005 و 7/4 میلیارد دلار در سال 2004 قابل توجه بوده و حاکی از یک جهش اساسی در سال 2006 می‌باشد. مؤسسه تحقیقاتی Jupiter  نیز تخمین‌هائی به شرح جدول (1) از حجم تجارت سیار برحسب مناطق جغرافیایی جهان ارائه داده که پیش بینی می‌‌‌شود به 2/22 میلیارد دلار در سال 2005 برسد(4).

جدول(1 ):حجم تجارت سیار(میلیارد دلار)

           سال
ناحیه          2001    2002    2003    2004    2005
آمریکای شمالی    1/0    2/0    7/0    8/1    5/3
اروپای غربی    1/0    5/0    7/1    6/4    8/7
آسیا    3/1    6/2    5    4/7    4/9
آمریکای لاتین    0/0    0/0    1/0    2/0    5/0
سایر     0/0    1/0    2/0    4/0    1
کل جهان    5/1    4/3    6/7    5/14    2/22
آمریکا    1/0    2/0    6/0    7/1    3/3
ژاپن    2/1    1/2    5/3    5/4    5/5