این دلها همچون تن‏ها به ستوه آید ، پس براى آسایش آن سخنان گزیده حکمت را بجوئید از هر جا که باید [نهج البلاغه]
لوگوی وبلاگ
 

آمار و اطلاعات

بازدید امروز :65
بازدید دیروز :47
کل بازدید :101463
تعداد کل یاداشته ها : 526
03/12/25
1:4 ع

سیستم چیست: سیستم مجموعه ای است از اجزاء مربوط بهم که برای دستیابی به یک هدف یا اهداف در کنار یکدیگر فعالیت می کنند. کارکرد یک سیستم در تبدیل ورودی ها به خروجی است.

اما باید در نظر داشت که مدل فوق ضرورتا سیستمی را نشان می دهد که ایستا (Static) است. کارایی سیستم قابل تنظیم نیست و نظارتی برای صحت عملکرد آن وجود ندارد. برای آنکه بتوان بر عملکرد سیستم نظارت داشت می بایست یک مکانیزم بازخور   (Feedback Mechanism) وجود داشته باشد. علاوه براین می بایست کنترل (Control) را نیز در این مدل اعمال نماییم تا از دستیابی به هدف یا اهداف اطمینان حاصل نماییم.

 

اگر دو جزء مذکور را به مدل اضافه نماییم، مدل زیر بدست خواهد آمد. در ادبیات منبع به مدل زیر سیستم تطبیقی (Adaptive System) اطلاق شده است که توضیح اجزاء آن بشرح زیر می باشد:

  • ورودی (Input): ورودی سیستم مواد اولیه ای است که برای پردازش و تولید یک خروجی مشخص کاربرد دارد. ورودی می تواند داده، دانش، مواد اولیه و غیره باشد.
  • ورودی ها توسط قرارگیری در پردازش (Process) به خروجی تبدیل می شوند.

 

  • خروجی (Output) محصول نهایی است که توسط سیستم ایجاد و تولید می شود. خروجی می تواند اطلاعات، محصولات و یا خدمات باشد.
  • اطلاعات درمورد کارایی سیستم توسط مکانیزم بازخور (Feedback Mechanism) و یا حلقه بازخور (Feedback Loop) جمع آوری می گردد. بازخور گرفتن از مشتری درمورد وب سایت سازمان مثالی است برای یک مکانیزم بازخور.
  • اگر جایگزین هایی برای سیستم مورد نیاز باشد، تنظیمات آن توسط یک مکانیزم کنترل (Control Mechanism) صورت     می گیرد. کارکرد مکانیزم کنترل اینست تا اطمینان حاصل نماییم که سیستم جهت دستیابی به اهداف خود فعالیت می نماید (که معمولا دستیابی به یک خروجی مشخص و تعریف شده است). این مکانیزم، تنظیمات را برروی اجزاء پردازش و ورودی اعمال     می نماید.

 

 
 
  • اجزاء سیستم برای دستیابی به یک هدف جمعی فعالیت می کنند که به آن هدف سیستم (System Objective) اطلاق        می شود. هدف سیستم معمولا مشخص بوده و می تواند ساده و در یک جمله منفرد بیان گردد. مثلا، هدف یک خودرو اینست که افراد را به یک مکان مشخص منتقل نماید. 
  • سیستم ها در انزوای کامل بسر نمی بند و در یک محیط (Environment) قرارا دارند که سیستمهای دیگر و نهادهای خارجی (خارجی نسبت به محیط سیستم) در آن موجود هستند. محدوده سیستم توسط مرز (Boundary) آن مشخص می شود. هرچیزی خارج از این مرز، در محیط سازمان قرار دارد و هرچیزی داخل این مرز، جزء سیستم بحساب می آید. همچنین مرز، واسط کاربری (Interface) است بین سیستم و محیط آن که مبادلات بین سیستم با محیط آن و سایر سیستم ها را توصیف می نماید.
  • سیستم ها می توانند پیچیده باشند و از سیستم های کوچکتر تشکیل شده باشند. این سیستم های کوچکتر را زیر سیستم (Subsystem) می نامیم. سیستمهایی که از ترکیب یک یا چند سیستم تشکیل شده باشند را ابر سیستم (Suprasystem)  می نامیم. هدف زیر سیستم ها اینست که هدف ابر سیستم را دنبال نمایند. مثلا در مورد یک سازمان، زیر سیستم هایی مانند دپارتمان های بازاریابی و مالی در درون مرز سیستم قرار دارند و از طرف دیگر عوامل زیر خارج از مرز سیستم و در محیط سازمان قرار دارند:
    • مشتریان
    • کانال های فروش و توزیع
    • عرضه کنندگان
    • رقبا
    • دولت و قوانین
    • اقتصاد
  • یک سازمان بعنوان یک سیستم با تمامی این اجزاء که فراتر از مرز آن هستند و در محیط آن قرار دارند، تعامل می کند. به چنین سیستمی یک سیستم باز (Open System) گفته می شود که بیشتر سیستم های اطلاعاتی در این طبقه بندی قرار می گیرند زیرا با این عوامل خارجی از طریق ایجاد تغییر در ورودی ها در تعامل هستند. سیستم های بسته (Closed Systems) که با این عوامل بیرونی در تعامل نباشند، معمول نیستند.

 

شکل زیر ارتباط بین اجزاء مختلف سیستم و چگونگی ارتباط آنان را با نگاه سیستمی نشان می دهد. در این شکل، مکانیزم کنترل توسط پیکانی که از خروجی بسمت ورودی کشیده شده است، نشان داده شده است.

نقش سیستم اطلاعاتی اینست که اطلاعات را برای مدیریت بمنظور تصمیم گیری و اطمینان از اینکه سازمان کنترل می گردد، تهیه نماید. سازمان تحت کنترل صحیح خواهد بود اگر به نیازمندی هایی که محیط سیستم بوجود می آورد، پاسخ صحیح بدهد.