«بیل گیتس» در سال 1955 میلادی در شهر «سیاتل» امریکا به دنیا آمد. پدرش وکیل و مادرش آموزگار بود. در دوران دبیرستان با رایانه آشنا و به آن علاقهمند شد و از 13 سالگی نوشتن برنامههای رایانهیی را شروع کرد و اولین نرمافزار خود را که یک بازی ساده رایانهیی بود در همان سن نوشت. او این کارها را به همراه دوستش پل آلن انجام میداد. پل دو سال از او بزرگتر بود و مهارت خاصی در سختافزار نیز داشت. در سال 1973 به دانشگاه هاروارد وارد شد و در آنجا با استیو بالمر از مسئولان فعلی شرکت مایکروسافت آشنا شد.
یک سال بعد در 19 سالگی دانشگاه را ترک گفت تا به همراه دوست دبیرستانیاش پل آلن شرکت مایکروسافت را تاسیس کند. در ابتدای راه، برنامه زبان بیسیک را ارایه دادند. کار شرکت با 40 کارمند و فروش سالانه 2/4 میلیون دلار آغاز شد. در سال 1980 شرکت با ارایه سیستم عامل برای ریزپردازندههای 16 بیتی 8088 اینتل که به سفارش شرکت IBM انجام شد به شهرت و ثروت رسید. یک سال بعد اولین نسخه سیستم عامل WINDOWS از سوی شرکت، عرضه شد. در سال 1992 شرکت مایکروسافت با انتشار نسخه 1/3 WINDOWS اولین سیستم عامل گرافیکی را ارایه کرد که قبول عام یافت و این مقبولیت با انتشار نسخههای 95، 98، 2000 و XP به اوج رسید، به گونهیی که هماکنون بیش از 95 درصد کاربران رایانههای شخصی در دنیا از نرمافزارها و محصولات مختلف این شرکت استفاده میکنند.امروزه مایکروسافت شرکت بزرگی است که سالانه بیش از 25 میلیارد دلار درآمد دارد و 50 هزار کارمند آن در 78 کشور و منطقه در سراسر دنیا مشغول کار هستند. مایکروسافت برای سال جاری میلادی 5/2 میلیارد دلار در امور تحقیق و توسعه هزینه میکند.
بیل گیتس به عنوان موسس و رییس شرکت با بیش از 77 میلیارد دلار ثروت سالهاست که عنوان ثروتمندترین فرد دنیا را به خود اختصاص داده است. گیتس در سال 1994 ازدواج و با همسرش بنیاد خیریهیی با 24 میلیارد دلار سرمایه تاسیس کرد که در امور بهداشت جهانی و آموزش فعالیت میکند. او تاکنون دو کتاب منتشر ساخته و در آن نظرات خود را راجع به نحوه اداره شرکتش و نیز فناوریهای عصر اطلاعات و آینده آن ارایه کرده است: در سال 1995 «کتاب جاده پیش رو» و در سال 1999 «کتاب سرعت اندیشه».
این کتاب به 25 زبان ترجمه و در 60 کشور جهان، منتشر شده است. علاوه بر آن، او با ملاقاتها و مسافرتهای متعدد و سخنرانی در مجامع مختلف که تفصیل همه آنها در سایت خود او در اینترنت آمده است، جزییات افکار و اندیشههای خود را به عنوان یکی از تاثیرگذاران عصر دیجیتال ارایه داده است.
در این مقاله مجموعهیی از افکار و عقاید او در زمینه ویژگیهای عصر دیجیتال، اینترنت شاهراه اطلاعاتی، سیستم عصبی دیجیتالی، الگوی زندگی و کار شبکهیی، فناوری اطلاعات، شتاب تغییرات در کسب و کار، کارهای دانشبر و کارکنان فرهیخته، مدیریت دانایی و ابزارهای دیجیتالی مدون و در قالب یک مصاحبه ارایه شده است. البته این مصاحبه هیچگاه صورت نگرفته است و تنها به عنوان شکل و قالبی برای تفکیک و تنظیم و عرضه نظرات او در بخشهای مختلف انتخاب شده و بنابراین گاهی در پاسخ ارایه شده به یک سوال، از لابهلای کتابها، سخنرانیها و مقالات او مطالبی استفاده شده است. این گفتوگو مروری است بر اندیشههای «بیل گیتس» یکی از معماران برجسته عصر دیجیتال. مرد خودساختهیی که در 19 سالگی دانشگاه را رها کرد تا شرکتی تاسیس کند که امروزه غول نرمافزاری جهان محسوب میشود و خود با تصاحب بیشترین ثروت در دنیا بیش از هر فرد دیگری در تاریخ نیز ثروت و افراد ثروتمند آفریده است.
? ویژگی «عصر اطلاعات» از نظر شما چیست؟
اطلاعات یک ابزار جدید کسب و کار است و میتواند بسرعت اندیشه جابهجا شود و حرکت کند. اگر ویژگی دهه 80 رویکرد به کیفیت و دهه 90 دوران مهندسی مجدد بوده، ویژگی دهه 2000 سرعت است. شرکتهای موفق آنانی هستند که اطلاعات به آسانی در آنها جریان دارد. اگر میخواهید شرکت تراز اول باشید باید اطلاعات بیشتری به دست آورید و به آن سریعتر عمل کنید. قرن بیست و یکم قرن شتاب خواهد بود و سرعت تغییر، کلید موفقیت کسب و کار در این قرن سرعت اندیشه است.
? شما به عنوان موسس...
من لفظ «موسس» را نمیپذیرم، زیرا حاکی از آن است که من اول موسس بودهام و سپس یک پدیدآورنده نرمافزار. در حالی که من یک مهندس نرمافزار هستم که تصمیم گرفتم یک تیم را جمع کنم. ما از ابتدا که شرکت را تاسیس کردیم شرکت بزرگ نبود بلکه بسیار ساده بود. تیم در طول زمان رشد کرد و محصولات نرمافزاری جدید عرضه کرد. زمانی که من و پل، مایکروسافت را تاسیس کردیم صرفا به کار نرمافزار پرداختیم البته پل از من واردتر بود و چه بسا میخواست یک شرکت سختافزار داشته باشیم. در این زمینه ما بحثهای زیادی با هم داشتیم. این فکر را با پل از دوران دبیرستان داشتیم. من به پل گفتم ریزپردازنده اینتل 8088 به اندازه کافی قدرتمند نیست و بنابراین، ما باید شرکت را راهاندازی کنیم. بعد از یک سال و نیم کار پیاپی به عنوان اولین محصولمان BASIC را نوشتیم. در سال 1983 به فکر افتادم هیات مدیرهیی از افراد برجسته و خبره بگمارم و از مشورتهای آنها استفاده کنیم. Towne را به عنوان اولین رییس مایکروسافت آوردیم و به مرور افراد مستعد را جذب کردیم. پس از آن Jon Shirley را آوردیم که کار تیمی را بخوبی بلد بود و به کسب و کار علاقه داشت.پس به نظر میرسد شرکت کاملا متکی به شما باشد.
نه کاملا، من از جوانترین مدیران عاملی هستم که میتوانید در شرکتها سراغ بگیرید. تغییر مدیرعامل معمولا یک انتقام توام با خطر برای سازمان است. اما من سعی کردهام سیستمی پدید آورم که متکی به فرد نباشد. دارایی حقیقی شرکت ما کارکنان ماست. باید به کارکنان اجازه داد وظایف و کارهایشان را بخوبی مدیریت کنند.
? امروز شما چه کار میکنید؟
من در مقام رییس شرکت بیشتر درصدد جذب و به کارگیری افراد نخبه، بستن قراردادهای جدید و فروش نرمافزار هستم، استخدام افراد باهوش از همان ابتدا مهمترین نکته برای ما بوده است. بسیار تلاش کردهایم که افراد متناسب با فرهنگ سازمانی خود را پیدا و جذب کنیم.
? فکر میکنید چه وقت رشد مایکروسافت به انتها میرسد؟
ما براساس رویکرد درازمدت خود معتقدیم این کسب و کار به صورت سیکلی جلو میرود. یعنی فراز و نشیب دارد. ما به کسب سود خود مطمئن هستیم البته تولید نرمافزارهای برتر سود بیشتری دارد. تنها سوال این است که چگونه رهبری خود را در تولید و عرضه نرمافزار حفظ کنیم. ما نسبت به توانایی خود در این زمینه اطمینان داریم، ما یک شرکت با آینده غیرقابل باور هستیم.
? فکر میکنید روزی مایکروسافت از بین برود؟
بیتردید روزی فرا خواهد رسید که ستاره بلندپروازی، گوی کسب و کار را از دست مایکروسافت برباید. تنها امید من آن است که آن روز 50 سال دیگر باشد نه 2 یا 5 سال دیگر.